Een onderwijsorganisatie uit ons netwerk wilde starten met interne audits. Zij ontvingen feedback van de Inspectie over hun kwaliteitszorg. Weinig samenhang, geen gemeenschappelijke taal en weinig sturing op een gezamenlijke visie vanuit het bestuur was de kern van de feedback. De cultuur was overwegend familiair. Wil je weten hoe wij deze organisatie verder hebben geholpen met hun kwaliteitszorg? Wil je tips voor het versterken van de kwaliteitszorg vanuit een waarderend perspectief? Lees dan verder.
Tip 1: Gezamenlijke taal
Papier is geduldig en vertelt zelden het echte verhaal van het onderwijs. Websites en schoolgidsen staan vol met goede bedoelingen waar niemand tegen kan zijn. Maar is het niet in de personeelskamer of bij het koffieapparaat waar je de echte taal hoort spreken? Daar verneem je de werkelijke gevoelens en gedachten van de professionals. Degenen die met de kinderen werken. Hoe breng je deze twee werkelijkheden bij elkaar? Zorg bij het versterken of opzetten van kwaliteitsbeleid voor één taal met kernbegrippen die doorleeft worden. Van het klaslokaal tot de personeelskamer, van het stafoverleg tot de studiedag met directeuren. Kortom, besteed aandacht aan het narratieve aspect van organisaties. Zorg dat de echte verhalen van de mensen worden verteld en neem hier ook kinderen, ouders en andere belanghebbenden in mee.
Tip 2: Kwaliteit is alles
Denk eens aan je eigen beleving van kwaliteit in de supermarkt. Je ervaart daar kwaliteit niet alleen uit de producten. De behulpzaamheid van een medewerker die even meeloopt als je iets niet kunt vinden; de vriendelijkheid aan de kassa; de ruimte in de gangen; de schoongemaakte vloer. Al deze indrukken doen mee. Voor een school of bestuur geldt hetzelfde. SamenWijzer stelt: kwaliteit is alles. Breng daarom samenhang aan rond de opdracht en kernwaarden van je organisatie en betrek de omgeving bij het definiëren van de totale kwaliteit. Figuur 1 Kwaliteit in samenhang laat zien hoe SamenWijzer die samenhang in beeld brengt. Vanuit een universeel proces dat in iedere organisatie plaatsvindt: er komt iets binnen – er vindt transformatie plaats – dit leidt tot resultaat – er zijn gewenst effecten: gelukkige kinderen! – er zijn verwachtingen en aansturing – er vindt ondersteuning plaats – er wordt samengewerkt met partners.
Tip 3: Wat doen we al goed?
In de grondhouding van bijna iedere onderwijsprofessional die met kinderen werkt, zit: positief stimuleren. Krachtig en vanzelfsprekend is het dat je aansluit bij wat al lukt. Vanuit een groeimindset vertel je kinderen: wat gaat er al veel goed. Opvallend genoeg blijft die waarderende taal in het contact tussen professionals vaak achterwege. Daar wordt nogal eens met het rode potlood in de hand gekeken naar wat er vooral niet goed gaat. Voor je het weet wordt de groei mindset een groeiende lijst met dingen die misgaan. En de energie verdwijnt als sneeuw voor de zon. SamenWijzer werkt precies om die reden vanuit een waarderend perspectief. Wat is er in de achterliggende jaren al wel goed gegaan? Welke goede voorbeelden zijn er van succesvolle processen? Wij zien bij onze klanten namelijk veel betrokken en liefdevolle professionals. Op deze schouders steunt de kwaliteit van elke dag. Schouders die ervoor zorgden dat wij vandaag staan waar we staan. Door te werken vanuit de waardering voor wat goed gaat en te onderzoeken waar je meer van wilt. Vanuit die waardering verder aan de slag gaan met kansen ter versterking geeft een andere energie. Een energie van waardering en van samen.
Tip 4: Focus op de bedoeling
Wat een prachtige beweging vindt er de laatste 15 jaar in het onderwijs plaats. Professionals zijn benieuwd naar de effecten van de inspanningen van kinderen. Informatie uit toetsen wordt gebruikt om het aanbod nog beter te laten aansluiten op behoeften. Steeds meer systemen ondersteunen dat proces, bijvoorbeeld door het in beeld brengen van data. Leerkrachten en intern begeleiders zijn druk met het duiden van die data. Daar worden systemen voor ingericht. Wat is nu hulpmiddel en wat is nu doel? Wordt het doel (het potentieel van kind en professional benutten) hiermee gediend? Is grip daarbij het doel of een middel? Wat is dé bedoeling eigenlijk? Wat merken de kinderen van het kwaliteitssysteem? Moet je dan zonder systemen werken zou een vraag kunnen zijn? Nee, wat ons betreft niet. Zorg dat hulpmiddelen de juiste plek krijgen. Dat een hulpmiddel niet het doel wordt van de professional die grip en controle wil over het primair proces. Die behoefte mag wat ons betreft niet doorslaan en moet in verbinding blijven met de bedoelingen voor de kinderen.
De onderwijsorganisatie uit de inleiding heeft in samenwerking met SamenWijzer het waarderende perspectief overgenomen en toegepast. Op waarderende wijze onderzoekt en verbetert men nu de kwaliteit van het onderwijs. Wil je meer weten over SamenWijzer en hoe je waarderende kwaliteitszorg kunt versterken, bel of mail voor een afspraak.
Tip 5: Weet wanneer het goed is
Ken je dat gevoel, dat je hard aan het werk bent maar het gevoel hebt dat het nooit klaar is. Dat het nooit goed genoeg is. In veel scholen en besturen zijn de verwachtingen niet altijd expliciet gemaakt. De impliciete verwachtingen zorgen dan voor onrust. Een gedragen afspraak (een norm) over wat goed onderwijs is, is wat ons betreft essentieel. Logisch dat die afspraak, die norm, verbinding heeft met ons Onderzoekskader. Zo zijn er nog meer externe verwachtingen die moeten.
Je hebt binnen je school en bestuur echter ook gedachten over wat goed is. Je vindt bijvoorbeeld dat kinderen altijd een stem hebben in besluiten en processen. Die interne norm (wat hoort) is van groot belang. Het onderscheid tussen wat moet (externe norm) en wat hoort (interne norm) geeft ruimte om op jouw locatie, met jouw kinderen, in jouw buurt te doen wat nodig is.
De onderwijsorganisatie uit de inleiding heeft in samenwerking met SamenWijzer het waarderende perspectief overgenomen en toegepast. Op waarderende wijze onderzoekt en verbetert men nu de kwaliteit van het onderwijs.
Meer weten?
Wil je meer weten over SamenWijzer en hoe je waarderende kwaliteitszorg kunt versterken, bel of mail voor een afspraak.